Lars van Eesteren Grappige en ontroerende verhalen

(Score van 4 op 5)

In “Een huis vol” treft Carmiggelt ’s-ochtends na het ontwaken een grote groep Noren in zijn huis aan. Hij raakt hierdoor enigszins van slag, vooral ook omdat ze geen van allen iets anders dan Noors spreken. Gelukkig treft hij op een gegeven moment zijn vrouw buiten aan die het raadsel oplost. De Noren bivakkeerden buiten voor de deur en zijn vrouw nodigde hen toen maar uit om even binnen bij te komen.

In “Het hogere” komt Carmiggelt tot de conclusie, dat hij vlak voor het slapen gaan vaak tot heldere inzichten komt. Hij heeft dan meestal echter geen zin meer om zijn bed weer uit te gaan om zijn gedachten op te schrijven. Op een keer laat hij zich echter door een inwendig stemmetje overhalen. De volgende morgen leest hij wat hij opgeschreven heeft (“Eekhoorntje op lange weg”). Helaas ontgaat de diepere gedachte daarachter hem dan volledig.

In “Groen” lift Carmiggelt mee met een vriendin die niet zo goed kan autorijden. Carmiggelt beleeft enkele angstige momenten in de auto wanneer bijvoorbeeld fietsers gesneden worden. Ook heeft de vriendin de neiging voor groen licht te blijven stilstaan, iets dat aan het einde van het verhaaltje een agent op de fiets de onsterfelijke opmerking ontlokt: “Zeg dame, nóg groener hebben we niet”.

In “Hanen” krijgt een vriend van Carmiggelt zes jonge kuikens die opgroeien tot grote hanen. Omdat de vriend een vrouw en kinderen heeft en ook niet zo groot behuisd is, worden er op een gegeven moment twee geslacht en in de maaltijd verwerkt. De vraag is hoe de kinderen hierop zullen reageren. Het jongste kind blijkt hiermee nog het meest pragmatisch om te gaan. Aan het eind van de maaltijd bedankt hij de lieve haantjes voor de heerlijke maaltijd…

In “Weerzien” loopt een Kamerlid na het geven van een lezing in een kleine stad naar de bus. Dan herkent hij een huis. Daar heeft hij in de oorlog namelijk ondergedoken gezeten. Hij belt aan en ontmoet de oude bewoonster. Zij herkent hem onmiddellijk. Ze praten vervolgens bij.

In “Italianissimo” verblijven Carmiggelt en zijn vrouw in Italië. Hun hotel is eenvoudig en ligt direct aan het spoor. Ze genieten van de zee en het zangerige Italiaans. Ze bezoeken een kermisvoorstelling en raken vertederd door een klein jongetje, Jego geheten, dat iedereen weet te charmeren, maar ook vervelend kan zijn als hem dat zo uitkomt.

In “Eerste prijs” gaat Carmiggelt op bezoek bij een mijnwerkersvrouw in Heerlen. Zij heeft namelijk de eerste prijs gewonnen bij een roomboterprijsvraag. De vrouw en haar echtgenoot zijn er beduusd van. De man denkt er nu aan om te stoppen met het werken in de mijn. Hij is al wat op leeftijd en werkt alleen nog maar voor het eventuele weduwepensioen van zijn vrouw.

In “Kleine romance” spreekt een onbekende jongeman een meisje aan die net uit de bioscoop komt. De man is eenzaam en wil graag contact. Daartoe is hij - zonder succes - een paar meisjes gevolgd. Hij hoopt nu beet te hebben. Hij trakteert het meisje op een kopje thee, hoewel ze eigenlijk niet mee wil naar het café. Als ze weer buiten komen, constateert het meisje, dat haar fiets gestolen is. Ze baalt daar behoorlijk van. De man geeft haar een tientje en verdwijnt dan.

In “Oranje boven” denkt Carmiggelt terug aan zijn kindertijd. Bij hem thuis werd Koninginnedag om principiële redenen niet gevierd. Carmiggelt mocht dan van zijn vader ook niet naar buiten en moest maar binnen spelen. Dat begon Carmiggelt natuurlijk al gauw de keel uit te hangen. Van zijn moeder mocht hij ’s-middags toch stiekem naar buiten gaan. Zo kon Carmiggelt alsnog aan de feestelijkheden deelnemen.

Deze bundel met korte verhalen van Carmiggelt (1913 – 1987) verscheen voor het eerst in 1955. Er zijn tweeëndertig “kronkels” in opgenomen. Uiteraard heb ik hiervan slechts een selectie samengevat die mij op de een of andere manier aansprak. Het aardige van deze stukjes is, dat ze allemaal uit het leven gegrepen zijn. Ze zijn allemaal heel herkenbaar, omdat ze alledaagse situaties schetsen die iedereen wel een keer meemaakt. Het is dan ook niet zo verwonderlijk, dat deze stukjes in hun tijd erg populair waren. Het zijn lichte stukjes met weinig pretenties, maar hier en daar zit er zeker een diepere en rake ondertoon in die je even aan het denken zet. Het zijn dus zeker geen “domme” stukjes.

Ik heb erg van deze stukjes genoten. Ze zijn vlot geschreven en lezen erg gemakkelijk. Hier en daar zijn ze erg geestig en meestal krijg je er wel een glimlach van om je lippen. Bij het verhaal “Groen” (het derde verhaal in deze bundel) moest ik zelfs aan de grote Brits-Amerikaanse schrijver van humoristische verhalen P.G. Wodehouse (1881 – 1975) denken. Wodehouse is een fenomeen op dit vlak en wordt hier terecht om geroemd. Ik vond het genoemde stukje erg Wodehousiaans. Vooral daar waar Carmiggelt het heeft over het snijden door de vriendin van een fietser die haar vervolgens nakeek met een blik die honden ook hebben als ze de winkel van een slager in kijken. Dat is een vreselijk geestige opmerking die Wodehouse ook gemaakt zou kunnen hebben. (Articles de Paris ; Vliegen vangen)